In de wereld van meditatie stuit je al snel op vijf obstakels die de ontwikkeling van concentratie belemmeren. Of je nu net begint met mediteren of al regelmatig de rust opzoekt, vroeg of laat kom je in aanraking met deze hindernissen. Laten we eens kijken naar elk van deze obstakels en hoe je ze kunt overwinnen.
1. Zintuiglijke begeerte (kāmacchanda)
Zintuiglijke begeerte is niet alleen een reactie op prikkelende objecten, maar ook een diepgewortelde neiging in ons bewustzijn. Het verlangen om nog even op social media te kijken, met de laatste mode mee te gaan, de drang om iets te willen hebben. Het verlangen naar meer lijkt nooit te stoppen, maar de weg naar innerlijke vrede begint met het loslaten van deze constante dorst. Het begrijpen van het intrinsieke proces van begeerte is essentieel om voorbij deze hindernis te komen.
2. Aversie (vyāpāda)
Aversie manifesteert zich vaak als boosheid jegens anderen of jezelf tijdens meditatie. Het keert zich tegen jezelf als je niet oplettend bent. Daarvoor bestaat het verhaal van de “twee pijlen” – de initiële pijl is de negatieve gebeurtenis, de tweede pijl is jouw reactie daarop. Het bewust worden en erkennen van je eigen ervaring, zonder in het verhaal mee te gaan, helpt bij het overwinnen van aversie.
3. Dufheid en Zwaarte (thīna-middha)
Dufheid en zwaarte treden op door ontevredenheid, verveling, luiheid en zelfs overmatig eten. De geest verzet zich door middel van dufheid en moeheid tegen jouw wens om zelf de geest te sturen door middel van bewustwording. Doorzettingsvermogen en geduld zijn cruciaal wanneer je deze hindernis tegenkomt. Praktische opties, zoals het openen van je ogen of even bewegen, kunnen helpen om weer wakker te worden en je aandacht bewust te richten.
4. Onrust en Piekeren (uddhacca-kukkucca)
Onrust ontstaat vaak doordat je bewust of onbewust een intentie of doel hebt met je meditatie. Of doordat de geest heel onrustig is wanneer je begint, dan heeft het tijd nodig om tot rust te komen. Geduldig richten van de geest tijdens meditatie ontwikkelt concentratie, wat op zijn beurt rust brengt. Piekeren, vaak gevoed door dieperliggende emoties, kan worden aangepakt door de focus te verleggen naar fysieke sensaties die ontstaan vanuit deze emoties.
5. Twijfel (vicikicchā)
Twijfel aan de zin van meditatie of aan je eigen capaciteiten kan de vooruitgang belemmeren. Het herkennen, erkennen en onderzoeken van twijfel is essentieel. Na verloop van tijd zal vooruitgang en groei van positieve persoonlijke kwaliteiten motiverend werken om twijfel te overwinnen.
Tijdens je Meditatie Geen Aandacht Aan Geven
Denken aan hindernissen tijdens meditatie leidt af van concentratie. Inzicht komt niet door nadenken, maar door directe waarneming in mentale stilte. Herken de hindernis, laat deze los en keer terug naar het meditatieobject.
Kijk er Na de Meditatie Eens Naar
Als hindernissen te krachtig zijn tijdens meditatie, neem dan afstand door bijvoorbeeld over te schakelen van zitmeditatie naar loopmeditatie of meditatief bewegen. Zodat er meer afstand ontstaat tussen jou en de hindernissen. Analyseer de hindernissen pas na de sessie, wanneer je voelt dat er afstand is.
Het Ophouden van de Hindernissen
Concentratie groeit terwijl hindernissen geleidelijk afnemen. Training is nodig, je ontwikkelt door te blijven mediteren. In meditatie verminderen hindernissen tot het moment waarop ze tijdelijk hun greep op het bewustzijn verliezen. Dit proces van verdieping brengt vrede, kalmte en een ontspannen focus.
Meditatie is een reis van bewustwording, geduld en groei. Het overwinnen van hindernissen hoort hierbij. Het leert je veel over jezelf, dat je mee kan nemen in je dagelijkse leven. Stap voor stap brengt het je dichter bij innerlijke vrede en een heldere geest.